Wat betekent neutropenie?
Neutropenie betekent dat je te weinig neutrofielen hebt in je bloed. Maar wat zijn neutrofielen dan? Dat zal ik je uitleggen:
In ons bloed zitten een heleboel cellen:
- de rode bloedcellen die zuurstof uit je longen naar de rest van je lichaam brengen. Door deze rode bloedcellen krijgt je bloed een rode kleur.
- de bloedplaatjes die zorgen voor het stollen je bloed zodat het stopt met bloeden als je bijvoorbeeld je op je knie bent gevallen en een wondje hebt.
Er komt een korstje op.
- de witte bloedcellen: dit is een grote familie van cellen die je beschermen tegen infecties. Ze zijn als het ware de soldaten van je lichaam die ervoor zorgen dat je niet ziek wordt. We noemen het een familie omdat er verschillende soorten witte bloedcellen zijn. Eén van deze cellen zijn de neutrofielen.
Neutrofielen zijn dus witte bloedcellen. Neutrofielen zijn goed in het opruimen van dingen die niet in je lichaam thuishoren zoals bacteriën. Als ze een bacterie tegenkomen eten ze die op. Ze werken dus als kleine pacmannetjes in je lichaam. Opgeruimd staat netjes!
Normaal heb je ongeveer 6 miljard neutrofielen in een liter bloed, dat is een 6 met 9 nullen: 6.000.000.000: veel hè? Als je neutropenie hebt dan heb je veel minder neutrofielen in een liter bloed, soms wel minder dan 500 miljoen. Dat zijn er nog steeds heel veel, maar niet genoeg om hun werk goed genoeg te doen. Soms kan een bacterie dan toch je lichaam binnendringen en je ziek maken: je hebt niet genoeg pacmannetjes om ze op te ruimen.
Waar komt dat door, neutropenie?
Er zijn een heleboel redenen waarom je neutropenie kunt hebben. Soms heeft het te maken met problemen in je beenmerg.
Wat is beenmerg nu weer? Beenmerg zit in je botten en daar worden neutrofielen gemaakt. In dit beenmerg zitten een soort moedercellen die steeds kleine neutrofielen baby's krijgt. Als deze sterk genoeg zijn komen ze in het bloed terecht om hun pacman-werk te gaan doen.
Nu kan deze moeder cel door een erfelijke oorzaak (aangeboren) zwak zijn, zodat ze niet genoeg baby neutrofielen kan maken. Als je dit hebt, word je geboren met te weinig neutrofielen. Het kan ook zijn dat de moedercel een poosje wél en dan weer een poosje nÃet genoeg baby neutrofielen maakt: de ene keer heb je dan wél genoeg neutrofielen in je bloed en de andere keer niet. Dit noemen we met een moeilijk woord cyclische neutropenie. Vaak is dit een cyclus ongeveer 3 weken. Dus om de 3 weken heb je een poosje te weinig van deze witte bloedcellen.
Het kan ook zijn dat het niet aan het beenmerg ligt dat je neutropenie hebt, maar aan iets anders. Bij een tekort aan bepaalde vitaminen kun je neutropenie krijgen. Je moedercelllen krijgen dan niet genoeg vitaminen zodat ze minder goed neutrofielen baby’s kunnen maken.
Andere kinderen hebben auto-immuun neutropenie. Huh, auto-wattes? Ik zal het je proberen uit te leggen:
Als iets vreemds je lichaam binnendringt beginnen bepaalde witte bloedcellen antistoffen ofwel afweerstoffen te maken. Antistoffen zijn een soort "vlaggetjes" om aan de andere witte bloedcellen, onder andere de neutrofielen, te vertellen: dit hoort niet in het lichaam thuis, ruim het snel op! Soms zijn de witte bloedcellen in de war en gaan ze ineens antistoffen maken tegen je eigen neutrofielen! De neutrofielen zijn nu in de war en gaan elkaar opeten, jakkie!
Hebben veel kinderen neutropenie?
Neutropenie komt bij niet zo veel kinderen voor. Zoals we je al vertelden zijn er verschillende redenen om neutropenie te krijgen. Sommige van deze redenen komen vaker voor dan anderen.
Waar heb je last van als je neutropenie hebt?
Als je neutropenie hebt wordt je sneller en makkelijker ziek. Je krijgt dan bijvoorbeeld koorts of zere plekken in je mond, heftige oorpijn bij een oorontsteking of je moet veel hoesten en bent benauwdheid bij een longontsteking.
Hoe weet een dokter of je neutropenie hebt?
Als een dokter met een bloedprik bloed bij je afneemt kan in het laboratorium onderzocht worden of je neutropenie hebt. In het laboratorium kan een apparaat het aantal neutrofielen in je bloed tellen. Dat hoort dus, als je gezond bent, 6 miljard per liter bloed te zijn, maar bij kinderen met neutropenie is het veel lager.
Vaak kijkt een dokter ook naar andere dingen in je bloed, bijvoorbeeld naar je vitamines en naar de auto-antistoffen waar we het eerder over hadden. Soms moet een beetje beenmerg onderzocht worden om de moedercellen te onderzoeken. In een laboratorium kan men dan zien of er genoeg moedercellen zijn en of die goed neutrofielen kunnen maken. Dan prikt de dokter met een naald in een van je botten (meestal je bekkenkam) en zuigt hiermee wat beenmerg op. Omdat dit een pijnlijk onderzoek is doen we dat meestal onder narcose of met speciale verdoving.
Hoe worden kinderen met neutropenie behandeld?
Vaak krijgen kinderen met neutropenie antibiotica. Antibiotica zijn medicijnen, meestal een drankje of tablet, wat dokters voorschrijven als je een infectie met een bacterie hebt. Dat krijg je dan als je ziek bent: bijvoorbeeld als je een longontsteking hebt.
Kinderen met neutropenie moeten vaak elke dag antibiotica innemen om te voorkomen dat ze ziek worden. Dan krijg je elke dag een beetje in plaats van alleen een kuur zodra je ziek bent: antibiotische profylaxe noemen we dat met moeilijke woorden.
Bij sommige kinderen wordt een behandeling gegeven met Granulocyte Colony Stimulating Factor: ook wel G-CSF genoemd. Dit is een medicijn wat je met onderhuidse prikjes toe moet dienen. Door dat medicijn krijgen de moedercellen in het beenmerg een seintje dat ze meer neutrofielen baby’s moet gaan maken.
Hoe gaat dat nu verder als je neutropenie hebt?
Dat is een moeilijke vraag! De auto-immuun neutropenie waar we het eerder over hadden kan vanzelf over gaan.
Bij andere vormen van neutropenie gaat het niet over en moet je je hele leven onder controle blijven bij een dokter. Vaak moet je dus ook je hele leven medicijnen slikken.
Hoe zit het met de broers of zussen van een kind met neutropenie, kunnen zij het ook krijgen?
Alweer een moeilijke vraag, poe! Als de reden waarom je een neutropenie hebt een erfelijke reden (aangeboren) is kunnen je broers of zussen het ook hebben. Soms hebben pappa of mamma het dan ook. Je dokter kan je hier meer over vertellen.